Cooperation Center of Azerbaijanians and other Turkish Language People
Azərbaycanlıların və digər Türkdilli Xalqların Əməkdaşlıq Mərkəzi
(ATXƏM) İctimai Birliyinin
NİZAMNAMƏSİ I. ÜMUMİ MÜDDƏALAR 1.1. Azərbaycanlıların və digər Türkdilli Xalqların Əməkdaşlıq Mərkəzi (ATXƏM) ictimai birliyi (bundan sonra Birlıik adlandırılacaq) ümumi maraqlar əsasında birləşmiş, könüllülük, üzvlərinin hüquq bərabərliyi prinsipləri əsasında yaradılan, öz fəaliyyətinin əsas məqsədi kimi gəlir əldə etməyi nəzərdə tutmayan və əldə edilən gəliri öz üzvlərinin arasında bölməyən beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatıdır. 1.2. Birlik öz fəaliyyətini Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası və Qeyri-hökumət təşkilatları (ictimai birlik və fondlar) haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu, həmçinin, bu Nizamnamə əsasında qurur. 1.3. Birlik Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində dövlət qeydiyyatına alındığı vaxtdan hüquqi şəxs statusu qazanır. 1.4. Birliyin yerləşdiyi ünvan: Bakı şəhəri, Səbail rayonu, 64-cü məhəllə, Neftçilər prospekti 39.
II. BİRLİYİN MƏQSƏD VƏ VƏZİFƏLƏRİ 2.1. Birliyin əsas məqsədi Azərbaycandan kənarda yaşayan azərbaycanlılar və digər türkdilli xalqlar arasında əlaqələrin yaradılması və inkişaf etdirilməsinə kömək etməkdən ibarətdir. 2.2. Birlik bu məqsədlərə çatmaq üçün aşağıdakı vəzifələri həyata keçirir: Azərbaycan mədəniyyətini, folklorunu, milli adət-ənənələrini, tarixi abidələrini təbliğ etmək; digər türkdilli xalqların mədəniyyətinin öyrənilməsi və onun təbliği; türkdilli dövlətlərin inteqrasiyasına kömək etmək; diaspor təşkilatları arasında əməkdaşlığın yaranmasına çalışmaq; müxtəlif ölkələrdə yaşayan türkdilli xalqların nümayəndələri arasında həmrəyliyin yaranmasına kömək etmək. 2.3. Bu Nizamnamədə nəzərdə tutulmuş vəzıfələri həyata keçirmək üçün Birlik: elmi araşdırmalar aparır, müxtəlif kurslar və seminarlar, dəyirmi masa və görüşlər, sərgilər təşkil edir, konfranslar, xeyriyyə marafonları, forumlar və sair tədbirlər keçirir; məqsədləri və fəaliyyəti barədə məlumatı sərbəst yayır, qanunvericiliyə müvafiq qaydada mətbu nəşrlər təsis edir; xeyriyyə məqsədli tədris və təlim mərkəzləri, elmi-praktik mərkəzləri yaradır; Azərbaycan Respublikasının aidiyyəti dövlət orqanları və bələdiyyələri ilə əməkdaşlıq edir; Azərbaycan Respublikası qanunvericilik aktları ilə qadağan olunmamış digər iş forma və metodlarından istifadə edir; Xarici ölkələrdə fəaliyyət göstərən təşkilatların onun məqsəd və mənafelərinə zidd olmayan tədbirlərinə qoşulur; 2.4. Birlik Azərbaycan Respublikasının prezidenti, Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin və bələdiyyələrin seçkilərində iştirak edə bilməz.
III. BİRLİYİN HÜQUQLARI 3.1 Birlik aşağıdakı hüquqlara malikdir: öz adından əqdlər bağlamaq, əmlakı və şəxsi qeyri-əmlak hüquqları əldə etmək, vəzifələr daşımaq, məhkəmədə iddiaçı və ya cavabdeh kimi çıxış etmək; müxtəlif təşkilatlara üzv olmaq, beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələr saxlamaq; banklarda hesablar açmaq və hesablaşmalar aparmaq; müstəqil balansa, möhürə, ştampa və digər rekvizitlərə malik olmaq; qanunvericiliklə qadağan edilməyən və Nizamnamə məqsədlərinə uyğun olan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq; Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş digər hüquqlardan istifadə etmək.
IV. BİRLİYİN ƏMLAKI VƏ MALİYYƏ MƏNBƏLƏRİ 4.1. Birliyin mülkiyyətində binalar, qurğular, mənzillər, avadanlıqlar, inventarlar, pul vəsaitləri, səhmlər, digər qiymətli kağızlar və bu Nizamnamə ilə nəzərdə tutulmuş fəaliyyətin maddi təminatı üçün qanunvericiliklə qadağan olunmamış növlərdə əmlak ola bilər. 4.2. Birlik öz öhdəliklərinə görə əmlakı ilə cavabdehdir. Bu əmlak yalnız Azərbaycan Respublikasının qanunlarına uyğun olaraq özgəninkiləşdirilə bilər. 4.3. Birliyin əmlakının pul və digər şəkildə formalaşdırılması mənbələri aşağıdakılardır: Təsisçilərin və ya Birlik üzvlərinin müntəzəm və ya birdəfəlik üzvlük haqları; Idarə, müəssisə, yerli və beynəlxalq təşkilatların və vətəndaşların könüllü verdikləri əmlak haqqları və ianələri; öz əmlakından istifadə və onun satılması nəticəsində əldə edilən gəlirlər; qrantlar; sərgilərdən, konsertlərdən və dıgər tədbirlərdən əldə olunan gəlirlər; təsis etdiyi müəssisələrin fəaliyyəti nəticəsində əldə olunan gəlirlər; qanunvericilikdə qadağan olunmamış digər mədaxillər. 4.4. Birliyin üzvləri onun mülkiyyətinə daxil olan ayrı-ayrı obyektlər üzərində xüsusi hüquqlara malik deyil. 4.5. Birlik Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində müəyyən edilmiş qaydada öz fəaliyyətinin məqsədlərinə və əmlakın təyinatına müvafiq olaraq öz əmlakı üzərində sahiblik, istifadə və sərəncam hüququna malikdir. 4.6. Birliyin hesabına daxil olmuş məqsədli vəsait başqa istiqamətlərdə xərclənə bilməz. 4.7. Birlik siyasi partiyalara maliyyə və başqa maddi yardım göstərə bilməz. 4.8. Birlik qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada maliyyə, statistik və sair hesabatlar tərtib edir və dövlət orqanlarına təqdim edir.
V. BİRLİYİN TƏSİSÇİLƏRİ VƏ ÜZVLƏRİ, ONLARIN HÜQUQ VƏ VƏZİFƏLƏRİ 5.1. Birliyin təsisçiləri hüquqi şəxslər (dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarə orqanları istisna olmaqla) və ya 18 yaşına çatmış fiziki şəxslər ola bilərlər. 5.2. Təsisçilər bərabər hüquqlara malikdirlər. Təsisçilərin qarşılıqlı münasibətləri, hüquq və vəzifələri qanunvericiliklə, yaxud onların arasında bağlanmış müqavilə ilə və ya bu Nizamnamə ilə müəyyən edilir. 5.3. Azərbaycan Respublikasında hər bir fiziki və hüquqi şəxs (dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarə orqanları istisna olmaqla) ictimai birliyin üzvü ola bilərlər. Birliyin təsisçiləri həm də Birliyin üzvləri hesab olunurlar. 5.4. Birliyə üzvlərin qəbulu Birliyin icra orqanları tərəfindən aparılır. 5.5. Birliyə daxil olmaq üçün İdarə Heyətinə yazılı şəkildə müraciət edilir. Ərizəyə bir ay müddətində baxılır. Səsvermə nəticəsində idarə heyətinin üzvlərinin yarıdan çoxu bu məsələyə müsbət münasibətlərini bildirdikdə, ərizəçi Birliyin üzvü hesab edilir. 5.6. Birliyin üzvlərinə Birliyin ali orqanı tərəfindən təsdiq edilmiş formada üzvlük vəsiqəsi verilir. 5.7. Birliyin üzvləri öz aralarında bərabərhüquqlu olub aşağıdakı hüquqlara malikdirlər: bu Nizamnamədə və digər sənədlərdə nəzərdə tutulmuş qaydada təşkilatın idarəçiliyində iştirak etmək; Birliyin hər hansı seçkili, o cümlədən rəhbər orqanına seçmək və seçilmək; Birliyin fəaliyyətində və təşkil etdiyi tədbirlərdə iştirak etmək; Birliyin rəhbər orqanlarının fəaliyyəti barədə məlumat almaq, fəaliyyətinə nəzarət etmək; Öz mənafelərinin müdafiəsinə kömək göstərilməsi üçün Birliyə müraciət etmək; Onun hüquq və vəzifələri ilə bağlı hər hansı məsələnin müzakirəsində şəxsən iştirak etmək, Birliyin müvafiq orqanlarına etirazını bildirmək və şikayət etmək; 5.8. Birliyin üzvü eyni zamanda iki seçkili orqanın üzvü ola bilməz. 5.9. Birliyin üzvü yalnız Birliyin müvafiq orqanları səlahiyyət verdikdə həmin orqanı təmsil edə və ya onun adından bıyanatla çıxış edə bilər. 5.10. Birliyin üzvləri aşağıdakı vəzifələri daşıyırlar: Birliyin Nizamnaməsinə, həmçinin əxlaq və etika normalarına əməl etmək; Birliyin seçki orqanlarının qərarlarını yerinə yetirmək; Nizamnamə tələblərinə riayət etmək; Birliyin tədbirlərində iştirak etmək. 5.11. Birliyə üzvlük haqqının miqdarı Birliyin İdarə heyəti tərəfindən müəyyən edilir. 5.12. Birliyə üzvlüyə aşağıdakı hallarda xitam verilir: Könüllü olaraq Birliyin üzvlüyündən çıxdıqda; Birliyin üzvlüyündən çıxarıldıqda. 5.13. Birliyin üzvü aşağıdakı hallarda üzvlükdən xaric edilir: Birliyin adına ləkə gətirən hərəkətlərə yol verdikdə; mütəmadi olaraq Birliyin işində iştirak etməkdən boyun qaçırdıqda; Nizamnamə məqsədlərinə zidd hərəkət etdikdə. 5.14. Üzvlükdən, təsisçilikdən çıxarılma İdarə Heyətinin qərarı ilə həyata keçirilə bilər. 5.15. Birlik üzvünun həmin qərardan Birliyin ali idarəetmə orqanına və məhkəməyə şikayət etmək hüququ var.
VI. BİRLİYİN TƏÇKİLATİ STRUKTURU VƏ İDARƏETMƏ ORQANLARI 6.1. Birliyin ali orqanı ildə bir dəfədən az olmayaraq çağrılan Ümumi Yığıncaqdır. 6.2. Ümumi Yığıncaq Birliyin icra orqanının, təsisçilərdən birinin və ya üzvlərinin üçdə bir hissəsinin təşəbbüsü ilə çağırılır. 6.3. Birliyin təsisçilərinə və üzvlərinə Yığıncağın yeri və vaxtı haqqında iki həftə əvvəl məlumat verilməlidir. 6.4. Ümumi Yığıncağın səlahiyyətinə aşağıdakılar aiddir: Birliyin Nizamnaməsinin qəbulu və ona dəyişikliklər edilməsi; Birliyin əmlakının formalaşması və istifadə prinsiplərinin müəyyən edilməsi; Birliyin icra orqanlarının yaradılması və onların səlahiyyətlərinin vaxtından əvvəl dayandırılması; illik hesabatın təsdiq edilməsi; başqa təşkilatlarda iştirak; Birliyin yenidən təşkili və ləğv edilməsi; Birliyin icra orqanının rəhbərlərinin hesabatının dinlənilməsi. 6.5. Ümumi Yığıncaq yalnız Birlik üzvlərinin yarısından çoxu iştirak etdikdə səlahiyyətli hesab olunur. 6.6. Ümumi Yığıncaqda müzakirə olunan məsələlər haqqında qərarlar sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilir. Hər bir üzv bir səsə malikdir. Nizamnaməyə əlavə və dəyişikliklərin edilməsi və təşkilatın ləğvi barədə qərarın qəbulu üçün üçdə iki səs çoxluğu tələb olunur. 6.7. Birliyin fəaliyyətinə cari rəhbərliyi icra orqanı həyata keçirir. 6.8. İcra orqanı Birliyin sədrindən, onun müavinlərindən və digər şəxslərdən ibarət olan İdarə Heyətidir. 6.9. İdarə Heyəti kollegial icra orqanı olub aşağıdakı səlahiyyətlərə malikdir: Birliyin üzvlüyünə qəbul edir və üzvlükdən azad edir; təkliflər və layihələr irəli sürür; Birliyin filiallarını yaradır və nümayəndəliklərini açır; Birliyin başqa idarəetmə orqanlarının müstəsna səlahiyyətlərinə aid edilməyən bütün məsələləri həll edir. 6.10. İdarə Heyəti üzvlərinin yarısından çoxu iştirak etdikdə səlahiyyətli sayılır və qərarları sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilir. 6.11. İdarə Heyətinin sədri, müavinləri və digər üzvləri Birliyin Ümumi Yığıncağı tərəfindən 2 (iki) il müddətinə seçilir. 6.12. Sədr: Birliyi təmsil edir, onun adından müqavilələr bağlayır, etibarnamələr verir, Ümumi Yığıncağın və İdarə Heyətinin qərarlarının icrasını təşkil edir; Ümumi Yığıncaq tərəfindən və Nizamnamə ilə onun üzərinə qoyulan digər funksiyaları həyata leçirir. 6.13. Birliyin Nəzarət-Təftiş komissiyası birliyin vəzifəli şəxslərinin və üzvlərinin fəaliyyətinin Nizamnaməyə uyğun olması, habelə Birliyin maliyyə fəaliyyəti üzərində nəzarəti həyara keçirir. NTK üzvlərinin sayı Ümumi Yığıncaq tərəfindən müəyyən edilir. NTK-nın səlahiyyət müddəti 2 (iki) ildir. NTK-nın qərarları sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilir. 6.14. NTK Birliyin orqanlarından və üzvlərindən daxil olan müraciətlərə bir ay müddətində baxıb cavab verməlidir.
VII. BİRLİYİN FƏALİYYƏTİNƏ XİTAM VERİLMƏSİ 7.1. Birliyin fəaliyyətinə onun yenidən təşkil edilməsi (birləşmə, qoşulma, bölünmə, ayrılma, çevrilmə) və ləğv edilməsi yolları ilə xitam verilir. Birliyin fəaliyyətinə xitam verilməsi mövcud qanunvercilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada həyata keçirilir. 7.2. Birliyin fəaliyyətinə xitam verilməsi haqqında qərara əsasən ləğvetmə komissiyası yaradılır. Həmin andan Birliyin idarəçiriliyi ilə əlaqədar bütün səlahiyyətlər ona keçir. Ləğvetmə komissiyası ləğvetmə balansını tərtib edir. Birliyin ləğvi zamanı büdcə ilə hesablaşmalardan və kreditorların tələbləri ödənildikdən sonra qalan əmlak qanunvericiliklə müəyyən olunmuş qaydada Nizamnamə məqsədlərinə, bu mümkün olmadıqda isə dövlət büdcəsinə yönəldilir. Birliyin ləğvi Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə və digər qanunvericilik aktlarına əsasən həyata keçirilir.
VIII. DİGƏR ŞƏRTLƏR 8.1. Bu Nizamnamədə nəzərdə tutulmayan məsələlər qanunvericiliklə tənzimlənir. 8.2. Gələcəkdə bu Nizamnamənin müddəaları qanunvericiliklə ziddiyyət təşkil edirsə, qanunvericiliyin müddəaları tətbiq edilir. 8.3. Birliyin maliyyə ili dövlət qeydiyyatına alındığı tarixdən növbəti ilin dekabr ayının 31-dək, növbəti ildən isə yanvar ayının 1-dən dekabrın 31-dək olan dövrü əhatə edir.
|